77 سالگی فاتح جهان با سیگاری بر لب
مارچلو لیپی؛ درخشش آن چشمها

طرفداری | اگر تعداد جام برایتان مهم است، پس با همین موضوع شروع میکنیم. مارچلو لیپی، پدرخوانده فوتبال مدرن ایتالیا، در طول دوران پرافتخار مربیگریاش توانست یک جام جهانی، یک لیگ قهرمانان اروپا و پنج اسکودتو کسب کند.
سرمربیان زیادی نیستند که هم در فوتبال باشگاهی اروپا و هم در سطح ملی به عالیترین سطح موفقیت رسیده باشند؛ لیپی و ویسنته دلبوسکه. این لیست، همینجا تمام میشود. نام بردن از لیپی بهعنوان یکی از نابغهها و مغزهای متفکر جهان فوتبال، چیزی نیست که کسی بتواند جرأت زیر سؤال بردنش را داشته باشد.
درست مثل همتای اسپانیایی، مارچلو لیپی سرمربیای بود که همیشه حس کنترل و فرماندهی کامل را القا میکرد؛ هم کنترل بر خود و حرفهاش و البته کنترل کامل تیمش. لیپی، هواداران سرشناسی هم داشت؛ یکی از آنها سرالکس فرگوسن بود. سرمربی افسانهای منچستریونایتد بارها با لیپی روبهرو شد و او را تحسین کرده بود. فرگوسن در کتاب زندگینامهاش نوشته:
مارچلو لیپی مرد برجستهای است. نگاه کردن به چشمانش کافی است تا متوجه شوی طرفت کسی است که بر خودش و حرفهاش تسلط کامل دارد. آن چشمها از شدت جدیت میدرخشند و گاهی اوقات هم با احتیاط براندازت میکنند اما در عین حال، همیشه بارقهای از هوش و ذکاوت در آن دیده میشود. هیچکس نمیتواند مرتکب اشتباهِ دستکم گرفتن لیپی شود.
مربیان زیادی نیستند که فرگوسن از آنها الهام گرفته باشد اما قطعا لیپی یکی از آنهاست. در اواسط دهه 90، مربیانی مثل هیتسفلد و لیپی بهعنوان پیشروهای حرفه مربیگری فوتبال ظهور کردند و سطح انتظارات را برای هر مربی جوانی بالا بردند. فرگوسن در دوران رقابت با یوونتوسِ بینظیر لیپی در دهه 90، او را معیاری برای پیشرفت خودش و تیمش میدانست.
این روایت از فرگوسن، تصویری کامل از دیدگاه اهالی فوتبال نسبت به لیپی را نمایان میکند:
یادم میآید در تورین بودم و آقای لیپی با پالتویی چرمی و سیگاری کوچک در دست، آرام و خونسرد روی نیمکت نشسته بود؛ در حالی که من با گرمگن ورزشی وسط باران سیلآسا داشتم غرق میشدم. رقابت با چنین مربیانی در بزرگترین ورزشگاههای اروپا واقعا لذتبخش است.
تا زمان بازنشستگی فرگوسن، این دو سرمربی گهگاهی باهم در ارتباط بودند و رابطهای دوستانه میان آنها شکل گرفته بود. زبانِ صحبت کردن آنها فرانسوی بود چون لیپی، انگلیسی نمیدانست* و دانش فرگوسن از زبان ایتالیایی فراتر از «چاو» نمیرفت. گاهی اوقات با هم بطریهای نوشیدنی ردوبدل میکردند و البته با هر زبانی از فوتبال سخن میگفتند.
*مترجم: در سال 2019 مارچلو لیپی در مصاحبهای گفته بود پیشنهاد مالی بزرگی از تاتنهام را به دلیل آشنا نبودن با زبان انگلیسی، رد کرده است.
فرگوسن همیشه در تلاش بود احترام لیپی را به دست بیاورد و موفق هم شد. جایگاه لیپی به قدری بالا بود که فرگوسن احساس میکرد باید نزد او مقبول شود. البته لیپی هم در نقطه مشابهی قرار داشت. پس از چند سال بازی برای جنوا و سمپدوریا، او تصمیم گرفت وارد عرصه مربیگری شود. او که در پست دفاع بازی میکرد، با مفاهیمی مثل نظم، سازماندهی و انسجام آشنایی داشت، همچنان باید چیزهای بیشتری یاد میگرفت.