تاریخ کلی دفاع مقدس ایران علیه تهاجم رژیم بعث عراق.

پیشزمینه (قبل از ۱۳۵۹):
اختلافات مرزی: مناقشه بر سر اروندرود و مرزهای زمینی از قرنها پیش وجود داشت. معاهده ۱۹۷۵ الجزایر قرار بود این مسائل را حل کند، اما با انقلاب ایران در ۱۳۵۷ و تغییر نظام سیاسی، صدام حسین معاهده را در ۲۶ شهریور ۱۳۵۹ لغو کرد.
https://s6.uupload.ir/files/1020260_962_sh03.jpg" width="1300" />
https://s6.uupload.ir/files/حسین_3aa6.jpg" width="1200" />
انقلاب ایران:
ضعف نظامی ایران پس از انقلاب (به دلیل تصفیه ارتش و تحریمها) و جاهطلبی صدام برای تسلط بر منطقه، زمینهساز جنگ شد.
https://s6.uupload.ir/files/143263_800_u8cs.jpg" width="745" />
تاریخ کلی جنگ:
۳۱ شهریور ۱۳۵۹ - شروع جنگ:
عراق با حمله هوایی به ۱۰ فرودگاه ایران و تهاجم زمینی به خوزستان جنگ را آغاز کرد. صدام قصد داشت در عرض چند هفته خوزستان را اشغال کند.
شهرهای مرزی مثل قصرشیرین و سوسنگرد هدف اولیه بودند.
مهر ۱۳۵۹ - اشغال خرمشهر:
در ۲ آبان ۱۳۵۹، پس از محاصره طولانی، خرمشهر به دست عراق افتاد (معروف به "خونینشهر"). این پیروزی موقتی برای عراق بود.
https://s6.uupload.ir/files/1072178_617_uxz.jpg" width="1180" />
زمستان ۱۳۵۹ تا بهار ۱۳۶۰ - تثبیت جبههها:
ایران با بسیج نیروها (سپاه و ارتش) و مقاومت مردمی جلوی پیشروی بیشتر عراق را گرفت. محاصره آبادان ادامه داشت، اما شکسته نشد.
https://s6.uupload.ir/files/5286884_109_lv6z.jpg" width="588" />
مهر ۱۳۶۰ - عملیات ثامنالائمه:
ایران با این عملیات محاصره آبادان را شکست و ابتکار عمل را به دست گرفت.
فروردین و اردیبهشت ۱۳۶۱ - عملیات فتحالمبین و بیتالمقدس:
فتحالمبین: بازپسگیری شوش و دزفول.
بیتالمقدس: آزادسازی خرمشهر در ۳ خرداد ۱۳۶۱، نقطه عطفی در جنگ بود. ایران حالا در موضع تهاجمی قرار گرفت.
https://s6.uupload.ir/files/1200px-تصویری_از_رزمندگان_در_جنگ_تحمیلی_eqdt.jpg" width="1200" />
تابستان ۱۳۶۱ - ورود به خاک عراق:
ایران با عملیات "رمضان" به خاک عراق وارد شد و تا نزدیکی بصره پیش رفت، اما به دلیل کمبود تجهیزات سنگین متوقف شد.
۱۳۶۱-۱۳۶۴ - جنگ فرسایشی:
عملیاتهایی مثل والفجر مقدماتی و والفجر ۱ ناموفق بودند. جنگ به نبردهای موضعی و فرسایشی تبدیل شد.
عراق از سلاح شیمیایی (مثل گاز خردل) استفاده کرد و سازمان ملل این اقدامات را محکوم کرد، اما تحریم جدی اعمال نشد.
زمستان ۱۳۶۴ - عملیات والفجر ۸:
ایران در ۲۰ بهمن ۱۳۶۴ فاو را تصرف کرد، موفقیتی بزرگ که دسترسی عراق به خلیج فارس را قطع کرد.
https://s6.uupload.ir/files/images-66_m3dq.jpeg" width="259" />
-------------------------
کمک" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.tarafdari.com/node/2608174">کمک حزب الله لبنان و ماجرای مک فارلین(۱۳۶۴-۱۳۶۵):
زمینه: ایران به دلیل تحریمهای آمریکا و غرب با کمبود قطعات یدکی تسلیحات (مثل موشکهای هاگ و جنگندههای اف-۱۴) مواجه بود. در همین زمان، دولت رونالد ریگان در آمریکا بهدنبال آزادی گروگانهای آمریکایی در لبنان بود که توسط گروههای نزدیک به ایران (مثل حزبالله) نگه داشته میشدند.
ماجرا: رابرت مکفارلین، مشاور امنیت ملی آمریکا، در سال ۱۳۶۴ (۱۹۸۵) بهطور مخفیانه پیشنهاد فروش تسلیحات به ایران را مطرح کرد. این معامله قرار بود به آزادی گروگانها منجر شود و بخشی از پول آن به شورشیان کنترا در نیکاراگوئه برسد (لذا به "ایران-کنترا" معروف شد).
رویدادها:
در بهار و تابستان ۱۳۶۵، چندین محموله تسلیحاتی (مثل موشکهای تاو و هاگ) از طریق واسطهها (اسرائیل و دلالان تسلیحاتی) به ایران ارسال شد.
مکفارلین در اردیبهشت ۱۳۶۵ (مه ۱۹۸۶) مخفیانه به تهران سفر کرد و با مقامات ایرانی دیدار کرد، اما مذاکرات به نتیجه قطعی نرسید.
افشا و پیامد: در آبان ۱۳۶۵ (نوامبر ۱۹۸۶)، مجله لبنانی "الشراع" این ماجرا را فاش کرد. رسوایی بزرگی در آمریکا شکل گرفت و ایران هم اعلام کرد که این تسلیحات تأثیر محدودی در جنگ داشته است.
تأثیر در جنگ: این تسلیحات به ایران کمک کرد تا دفاع هوایی خود را تقویت کند، اما حجم آن بهقدری نبود که تعادل جنگ را بهطور کامل تغییر دهد.
https://s6.uupload.ir/files/tk4njm2mzbhy_5gwf.jpg" width="1200" />
این نشان دهنده حیاتی بودن نفوذ استراتژیک ایران است اگر حزب الله لبنان و گرفتن آمریکایی ها نبود هرگز ماجرای مک فارلین اتفاق نمی افتاد. که آمریکا با وجود حمایت از صدام برخلاف میلش خواهان مذاکره با ایران شد.
-------------------------
زمستان ۱۳۶۵ - عملیات کربلای ۵:
ایران با هدف تصرف بصره حمله بزرگی انجام داد و تا چند کیلومتری شهر پیش رفت، اما با تلفات سنگین متوقف شد.
https://s6.uupload.ir/files/1954108_193_h8dx.jpg" width="587" />
۱۳۶۶ - جنگ شهرها و نفتکشها:
عراق حملات موشکی به شهرهای ایران (مثل تهران) را شدت داد. ایران هم با موشک به بغداد پاسخ داد.
در خلیج فارس، جنگ نفتکشها شدت گرفت و آمریکا به نفع عراق مداخله کرد.
بهار ۱۳۶۷ - بازپسگیری فاو و شکستهای ایران:
عراق با حمایت تسلیحاتی غرب و استفاده گسترده از سلاح شیمیایی، فاو را در فروردین ۱۳۶۷ بازپس گرفت.
حملات عراق به خوزستان دوباره آغاز شد.
https://s6.uupload.ir/files/5807879_fjun.jpg" width="360" />
تیر ۱۳۶۷ - پایان جنگ:
در ۱۲ تیر ۱۳۶۷، ناو آمریکایی وینسنس هواپیمای مسافربری ایرانایر (پرواز ۶۵۵) را ساقط کرد و ۲۹۰ نفر کشته شدند. این فشارها بر ایران را افزایش داد.
ایران در ۲۷ تیر ۱۳۶۷ قطعنامه ۵۹۸ سازمان ملل را پذیرفت. آتشبس در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ برقرار شد.
https://s6.uupload.ir/files/jpg_pthy.jpeg" width="400" />
https://s6.uupload.ir/files/images-70_6dzy.jpeg" width="225" />
برای شهدایی که از جانشان در راه خدا برای آسایش مردم و حفظ کیان وطن گذشتند صلوات بفرستید.
https://s6.uupload.ir/files/images-71_uasz.jpeg" width="275" />