تصنیف در موسیقی ایرانی

تصنیف در ادبیات، نوع خاصی از شعر است. اما در موسیقی، به هر شعری که بر روی آن آهنگی ریتمیک ساخته شود تصنیف می گویند. در واقع این آهنگ است که مهم است و تصنیفساز همان آهنگساز آن است و برای بازخوانی تصنیف باید از او اجازه گرفت. البته چون اکثر تصنیف های مشهور ایرانی در اواخر دوره قاجار ساخته شده اند آهنگسازان آن دیگر زنده نیستند و خوانندگان برای بازخوانی نیازی به اجازه گرفتن ندارند.
تصنیف رایج ترین فرم اجرا در موسیقی سنتی ایرانی است. پیشینه تصنیف در موسیقی ایران به دوران پس از اسلام برمیگردد و قدیمی ترین تصنیف هایی که تا امروز به جا مانده مربوط به دوره تیموریان است. در دوران معاصر با ورود موسیقی پاپ به ایران، جایگاه تصنیف ها کمرنگ شد و به مرور ترانه ها جایگزین شعرها شدند و سازهای غربی جای سازهای ایرانی را گرفتند.
و اما در آخر نگاهی به مشهورترین تصنیف موسیقی ایران :
تصنیف مرغ سحر |
---|
ساخته مرتضی نی داوود؛ شعر از ملک الشعرای بهار
10 اجرای مختلف از تصنیف مرغ سحر :
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.aparat.com/v/83hg2">اجرای اول : ملوک ضرابی (در سال 1306)
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.aparat.com/v/E2CZ7">اجرای دوم : قمرالملوک وزیری
اجرای" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://apamusic.ir/track16/42903/">اجرای سوم : نادر گلچین
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.tarafdari.com/node/1600125">اجرای چهارم : فرهاد مهراد
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://musicbed.ir/%D9%87%D9%88%D8%B4%D9%85%D9%86%D8%AF-%D8%B9%D9%82%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%B1%D8%BA-%D8%B3%D8%AD%D8%B1/">اجرای پنجم : هوشمند عقیلی
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.tarafdari.com/node/1378359">اجرای ششم : محمدرضا شجریان
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://apamusic.ir/track06/16955/">اجرای هفتم : شکیلا
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://www.aparat.com/v/3FKLA">اجرای نهم : سالار عقیلی
" target="_blank" rel="noopener noreferrer">https://pas-music.ir/track03/14129/">اجرای دهم : محسن نامجو (در سال 1389)
متن تصنیف مرغ سحر : مرغ سحر ناله سر کن |