نامهٔ پهلوی هستیجان - سندی از وجود سواد عمومی در دوره ساسانی
| شناسه، پیدایش و نگهداری |
این پوست نوشته، نامه‌ای است خصوصی متعلق به اواخر عصر ساسانی است که در هستیجان، منطقه‌ای میان قم و کاشان نوشته شده و نشان از رواج سواد و کتابت در میان عامه مردم ایران پیش از اسلام دارد. وست نوشته ای است به ابعاد ۱۰ در ۱۲ س. که متنی در ۹ سطر به خط پهلوی بر آن نوشته شده.
این سند به شماره Berk. 245 در کتابخانه بَنکرافت در برکلی کالیفرنیا در ایالات متحده نگهداری می شود. این سند اصطلاحا یک palimpsest است و آثار متن دیگری در آن به خط پهلوی در ۶ سطر قابل مشاهده است.[1]
| متن نامه و برگردان آن |
متن پهلویگ:
1. yzdʔn plhwtl krt' ʔčlmyk AHTE
یزدان فرّخ تر کرد، آزرمی خواهر،
2. mwlwʔhlyt' KRA plhwyh PWN ZK (AHTEl)
مروارید. هر فرّخی بدان خواهرِ
3. ī xwēš bād! man pad dast ī
خویش باد! من به دستِ
4. Baxtak rōγn ē šīšag ō bānūg
بَختک شیشه ای روغن به بانو
5. frēstīd. drustīh ud rāmišn ī xwēš
فرستادم. درستی و رامش خویش
6. ud Farruxzād rāy ō man ē nibēsēd
و فرّخزاد را به من بنویسید
7. ud az ān ī man ud kōdakān pad
و از آنِ من و کودکان
8. rāmišn bāš!
پدرام باش!
9.rōγn zūd frēstēd!
روغن زود فرستید!
ترجمه فارسی نو:
خواهر گرامی، که ایزدان او را خوشبخت تر کنند، مروارید.
هر خوشبختی برای خواهرم باد!
من به دست بختک، یک شیشه ی روغن برایت فرستادم.
از تندرستی و آسایش خودت و فرّخزاد برای من نامه بنویس و از (تندرستی) من و کودکانم آسوده خاطر باش!
روغن را زود بفرست!
| منابع |
|---|
1️⃣ By Dieter Weber. “An Interesting Pahlavi Letter from Early Islamic Times (Berk. 245).” Zeitschrift Der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft, vol. 161, no. 1, 2011, pp. 91–98. JSTOR, http://www.jstor.org/stable/10.13173/zeitdeutmorggese.161.1.0091. Accessed 25 Apr. 2024.
