ژوزف استالین؛ کودک فقیر گرجی که جهان را به زانو درآورد

ژوزف ویساریونویچ استالین متولد ۱۸ دسامبر ۱۸۷۸ بود که در تاریخ ۵ مارس ۱۹۵۳ درگذشت. او ملقب به مرد پولادین، رهبر و سیاست مدار کمونیست شوروی بود که از اواسط دهه ۲۰ تا مرگش در ۱۹۵۳ رهبر عملی حزب کمونیست اتحاد شوروی و در نتیجه رهبر این کشور بود. وی از زمان رسیدن به قدرت و جنگ جهانی دوم در نظریه مرد بزرگ جزو تاثیر گذارترین افراد جهان بر تاریخ بشریت به شمار می آید.
استالین در خانواده ای فقیر در گوری در امپراتوری روسیه به دنیا آمد. او در مدرسه علوم دینی تفلیس به تحصیل پرداخت و سپس به عضویت حزب سوسیال دموکرات کارگری روسیه درآمد. او سردبیری روزنامه این حزب پراودا، را به عهده داشت و از طریق سرقت توام با خشونت آدم ربایی و باجگیری برای جناح بلشویک ولادیمیر لنین سرمایه جمع آوری کرد. او بارها دستگیر و چند بار متحمل تبعید داخلی به سیبری شد. پس از اینکه بلشویک ها در انقلاب اکتبر قدرت را به دست گرفتند و یک دولت تک حزبی تحت سلطه حزب کمونیست جدید در سال ۱۹۱۷ ایجاد کردند استالین به پلیتبوروی حاکم بر آن پیوست. او که پیش از نظارت بر پایه گذاری اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۲۲ در جنگ داخلی روسیه فعال بود پس از مرگ لنین در سال ۱۹۲۴ رهبری کشور را بر عهده گرفت. در دوران استالین سوسیالیسم در یک کشور به یک اصل مرکزی در ایدئولوژی حزب کمونیست تبدیل شد.
https://uploadkon.ir/uploads/625c25_24unnamed-1-.jpg" width="512" />
برنامه پنج ساله اول: برنامه پنج ساله اول اتحادیه جماهیر سوسیالیستی شوروی مجموعه ای از اهداف اقتصادی بود که از سوی ژوزف استالین دبیرکل حزب کمونیست بر اساس سیاست سوسیالیسم در یک کشور تعریف شد. اجرای این طرح در سال ۱۹۲۸ آغاز شد و تا سال ۱۹۳۲ در حال اجرا بود. اتحاد جماهیر شوروی مجموعه ای از برنامه های پنج ساله را تجربه کرد که از سال ۱۹۲۸ تحت حکومت ژوزف استالین آغاز شد. استالین برای بهبود سیاست داخلی اتحاد جماهیر شوروی سیاستی را اجرا کرد که بعدا انقلابی از بالا نام گرفت. این سیاست ها بر صنعتی شدن سریع و اشتراکی شدن کشاورزی متمرکز بود. استالین خواستار حذف و تغییر هرگونه سیاستی بود که در دوران سیاست جدید اقتصادی ایجاد شده بود. بهطور کلی هدف از این طرح تبدیل اتحاد جماهیر شوروی از یک اقتصاد کشاورزی ضعیف کنترل نشده به یک اقتصادی نیروگاهی و صنعتی بود. اگرچه چشم انداز این طرح با شکوه بود برنامه ریزی برای اجرای آن با توجه به مدت زمان کوتاهی که برای دستیابی به اهداف مطلوب در نظر گرفته شد بی نتیجه و تخیلی بود. در سال ۱۹۲۹ استالین طرح خود را تغییر داد تا سیستم های کشاورزی جمعی کلخز را هم در آن بگنجاند. این سیستم ها شامل بیش از هزاران جریب زمین و صد ها هزار نفر دهقان که مشغول کار بر روی این زمین ها بودند می شد. ایجاد مزارع جمعی اساسا کولاکها را به عنوان یک طبقه از بین برد. پیامد دیگر این مسئله این بود که دهقانان برای مقاومت در مقابل اشتراکی شدن مزارع به جای اینکه حیوانات مزارع خود را به دولت تحویل دهند آنها را میکشتند.مقاومت در برابر سیاست های اشتراکی سازی استالین باعث قحطی در اوکراین روسیه قزاقستان و همچنین مناطقی از قفقاز شمالی شد. ایستگاه های ماشین آلات و تراکتور های عمومی در سرتاسر اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی به راه افتاد و دهقانان اجازه داشتند از این تراکتور های عمومی برای کشاورزی زمین استفاده کنند و بدین ترتیب تولید مواد غذایی را به ازای هر دهقان افزایش دهند. دهقانان مجاز به فروش هرگونه محصول اضافی از زمین بودند. با این حال برنامه ریزان دولت امکان کسب خبر از وضعیت نقاط مختلف را نمی یافتند. در سال ۱۹۳۲ تولید غلات ۳۲٪ کمتر از متوسط بود.تولیدات کشاورزی چنان مختل شده بود که قحطی در چندین منطقه آغاز شد. به دلیل وابستگی این طرح به صنعتی شدن سریع کشور همزمان نیاز تغییرات گسترده فرهنگی بود. با ظهور این ساختار اجتماعی جدید بین بخشهای عمده ای از جمعیت شوروی درگیری هایی رخ داد. به عنوان مثال در ترکمنستان سیاست اشتراکی سازی اتحاد جماهیر شوروی تولید را از پنبه به محصولات غذایی منتقل کرد. چنین تغییری باعث نا آرامی در جامعه ای شد که پیش از این دخالت خارجی در حال حیات بود و بین سالهای ۱۹۲۸ تا ۱۹۳۲ عشایر و دهقانان ترکمن با روش هایی مانند مقاومت غیر عاملانه نشان دادند که با چنین سیاستهایی موافق نیستند. |
https://uploadkon.ir/uploads/771525_241513864-511.jpg" width="1200" />
خدمات اجتماعی استالین: مردم شوروی در زمان استالین به درجه ای از لیبرالیزاسیون اجتماعی رسیدند که زنان نیز تحصیلات کافی و مساوی و حقوق برابر هنگام کار داشتند. در ضمن پیشرفت های پزشکی زمان استالین طول عمر متوسط شهروندان شوروی و کیفیت زندگی آنان را بسیار افزایش داد. سیاست های استالین حق تحصیلات و دسترسی به پزشکی رایگان را به طور وسیع در اختیار مردم قرار داد و عملا نخستین نسل رها از ترس تیفوس و مالاریا را به وجود آورد. این بیماری ها شدیدا کاهش داده شدند و طول عمر متوسط تا چند دهه افزایش یافت. در زمان استالین در ضمن برای اولین بار زنان می توانستند بچه ها را در فضای امن بیمارستان به دنیا بیاورند. نسلی که در زمان استالین متولد می شد اولین نسلی بود که تقریبا تماما باسواد بود. مهندسان برای آموزش تکنولوژی صنعتی به خارج فرستاده میشدند و صدها مهندس خارجی با قرارداد به روسیه میآمدند. راههای حمل و نقل پیشرفت یافت و راه آهن های جدید بسیاری ساخته شد. کارگرانی که بیشتر از حد مقررشان تولید میکردند استاخانویست ها پاداش های ویژه بسیاری دریافت میکردند و در نتیجه می توانستند کالاهایی را بخرند که اقتصاد در حال رشد شوروی فراهم می کرد. با وجود صنعتی سازی و تلفات عظیم انسانی در جنگ جهانی دوم و سرکوبها نسل زمان استالین شاهد رشد موقعیت های شغلی به خصوص برای زنان بود. |
جنگ جهانی دوم: پس از بی نتیجه ماندن مذاکرات شوروی با بریتانیا و فرانسه در مسکو بر سر معاهده ای دفاعی استالین به هیتلر روی آورد و با او پیمانی امضا کرد. او در ۱۹ اوت ۱۹۳۹ در سخنرانی معروفی رفقایش را آماده این چرخش بزرگ در سیاست شوروی کرد و نهایتا قرارداد مولوتوف ریبن تروپ با آلمان نازی امضا شد. با این که معاهده مولوتوف ریبن تروپ رسما تنها قول عدم اشغال مقابل بود اما بندی مخفی نیز در آن موجود بود که بر طبق آن اروپای مرکزی به دو منطقه کنترل بین دو قدرت تقسیم میشد. قرار بود که اتحاد شوروی بخش شرقی لهستان و لیتوانی و لاتویا و استونی و فنلاند را در اختیار گیرد. بند مخفی دیگر در مورد بساربیا بخشی از رومانی بود که قرار بود به شوروی اضافه شود. در ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ آلمان با اشغال لهستان جنگ جهانی دوم را آغاز کرد. بدین ترتیب استالین تصمیم به دخالت گرفت و در ۱۷ سپتامبر ارتش سرخ شرق لهستان و دولتهای بالتیک را اشغال کرد. در نوامبر ۱۹۳۹ استالین نیرو ها را به مرز فنلاند فرستاد تا جنگی راه بیندازد. جنگ زمستانی بین اتحاد شوروی و فنلاند سخت تر از آنچه استالین فکر میکرد از آب درآمد و شوروی تلفات زیادی داد. شوروی در مارس ۱۹۴۰ نهایتا پیروز شد اما مشکلات و محدودیت های ارتش شوروی به بقیه دنیا و خصوصا آلمان لو رفته بود. در ۵ مارس ۱۹۴۰ رهبری شوروی حکم به اعدام بیش از ۲۵۷۰۰ لهستانی در بخش هایی از جمهوری های اوکراین و بلاروس داد. این به عنوان کشتار کاتین مشهور است. در ژوئن ۱۹۴۱ هیتلر معاهده مولوتوف ریبن تروپ را نقض کرد و در عملیات بارباروسا بخشی از خاک اتحاد شوروی را اشغال کرد. استالین گرچه جنگ با آلمان را محتمل می دانست اما آماده اشغالی به این سرعت نبود. استالین در نهایت با متحد شدن با ایالات متحده آمریکا و بریتانیا موفق شد به سرعت آلمان نازی را به عقب براند و در نهایت شکست بدهد. |