تحول آنچلوتی از ۱۹۹۹ تا ۲۰۲۳؛ بررسی آماری تغییر شیوه و سیستم بازی رئال مادرید تحت نظر کارلتو
در فصل 2023/24 تغییراتی در سیستم کارلو آنچلوتی و رئال مادرید به وجود آمد. با جدایی کریم بنزما به عنوان شماره 9 کلاسیک مادریدی ها، آرایش سنتی 3-3-4 کنار گذاشته شد و ترکیب 2-1-3-4 جای آن را گرفت. در این سیستم، وینیسیوس جونیور به عنوان یکی از مهاجمان مرکزی در سمت چپ خط حمله قرار می گیرد و جود بلینگهام که در این تابستان از دورتموند به رئال پیوسته بود، پشت سر او همانند یک شماره 10 عمل می کند. با این حال، تغییر رویکرد برای هدایت کننده باتجربه ای مانند آنچلوتی، چیز جدیدی نیست.
فاتح چهار دوره لیگ قهرمانان اروپا در این باره می گوید: «در یوونتوس و با زین الدین زیدان، متوجه شدم که بهتر است خود را با بازیکنانم وفق دهم. زمانی که مربیگری را شروع کردم، ایده روشنی داشتم اما با تیم سازگار نمی شدم. در پارما، روبرتو باجو می خواست به عنوان شماره 10 بازی کند ولی من سیستم خود را تغییر ندادم و او به تیم دیگری رفت. من در این زمینه اشتباه می کردم، بنابراین چنین کاری را (سازگاری با تیم) در دستور کار قرار دادم و هنوز هم در حال تطبیق با تیم خود هستم.»
|
کارلتو در ابتدای حضورش در یوونتوس، سبک بازی تیم خود را بر پایه زین الدین زیدان استوار کرد، زیرا به دنبال ارائه بهترین بازی از سوی زیزو بود. |
اکنون بیش از ربع قرن از زمانی که روبرتو باجو، بولونیا را به پارمای تحت هدایت آنچلوتی ترجیح داده است، می گذرد؛ زمانی که مرد ایتالیایی، سیستم های بسیاری را امتحان می کرد تا تاثیر قابل توجه و ثبات، در تیم هایش جربان پیدا کند. در اینجا، نگاهی به برخی از سیستم‌های کلیدی او می‌اندازیم، داده‌های دو سال اخیر او در رئال مادرید را تجزیه و تحلیل می‌کنیم و ارزیابی خواهیم کرد که چه تأثیری ممکن است بر رویکرد تجدید نظر شده او برای فصل 2023/24 داشته باشد.
«آرایش های اصلی کارلو آنچلوتی، 2013-1999»
آنچلوتی در روزهای ابتدایی سرمربیگری خود به سیستم 2-4-4 اعتقاد زیادی داشت. در طول دو سال حضورش در یوونتوس، بین سال‌های 1999 تا 2001، او به آرایش 1-2-3-4 که اغلب به عنوان درخت کریسمس شناخته می‌شود روی آورد که تأثیر زیدان را به حداکثر رساند. نتایج وی در جمع بانوی پیر خوب بود، اما نه به اندازه کافی. این سیستم در طول هشت سال حضور در میلان برای آنچلوتی خوب بود و هشت جام مهم را برای او به ارمغان آورد، از جمله قهرمانی سری آ در فصل 2003/04 و قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا در سال‌های 2003 و 2007. رهبری خط میانی این تیم را آندره آ پیرلو افسانه ای برعهده داشت.
|
آنچلوتی از ترکیب 1-2-3-4 برای یک دوره موفقیت آمیز به عنوان سرمربی آث میلان استفاده کرد. |
پس از حضور در سری آ، مرد ایتالیایی آماده چالشی بسیار متفاوت می شد: در لیگ برتر به عنوان سرمربی چلسی. در اولین فصل حضورش (2009/10)، او تیمی را به ارث برد که دارای دو هافبک تهاجمی کلاس جهانی با ویژگی های مشابه بود. فرانک لمپارد و میشائل بالاک به عنوان دو هافبک باکس تو باکس عمل می کردند، اما هر دو در هنگام حمله بسیار موثرتر بودند. به عنوان یک راه حل، آنچلوتی جان اوبی میکل را برای حضور در پشت سر این زوج در ترکیب 2-1-2-1-4 به تیم اضافه کرد. دیدیه دروگبا و نیکلاس آنلکا به عنوان زوج خط حمله در تیمی بازی می کردند که قهرمان لیگ برتر و جام حذفی انگلیس شد. بعد از اتمام دوران مربیگری او در انگلیس، راهی فرانسه و پاریس شد تا هدایت قرمز و آبی ها را بر عهده بگیرد. در زمان حضور او در پاری سن ژرمن، پاریسی ها بازیکنان هجومی فراوانی را داشتند که برای سبک بازی طولی (Vertical play) مناسب تر بودند. کارلتو به ترکیب 1-2-3-4 روی آورد که در آن خاویر پاستوره بیشتر به عنوان شماره 10 در خط حمله سه نفره و در پشت مهاجم مرکزی بازی می کرد. دو نفر از از میان ازکیل لاوتزی، لوکاس مورا، اندرسون لوئیز د کاروالیو و ژرمی منز به عنوان وینگر در مناطق عریض زمین حضور داشتند و کوین گامیرو به عنوان نفر اول مهاجم مرکزی تیم در نخستین فصل حضور آنچلوتی بود. در فصل دوم، با حضور زلاتان ابراهیممویچ در پست شماره 9، رقابت آنچلوتی و تیمش برای قهرمانی لیگ، شدت بیشتری گرفت.
«رئال مادرید و پس از آن، 2021-2013»
در ژوئن 2013، آنچلوتی برای اولین بار بر روی نیمکت رئال مادرید نشست. او جایگزین ژوزه مورینیو شد؛ کسی که سبک بازی کهکشانی ها را در حمله، بر اساس «بازی انتقالی» بنا نهاد و حتی با آمدن گرت بیل در آن تابستان از تاتنهام، اتکا به چنین سبکی نیز بیشتر می شد. آنچلوتی با ترکیب 3-3-4 در رئال مادرید کنار آمد که کنترل دفاعی کمتری را به تیم او می داد، اما برای مهاجمان کناری همانند بیل و کریستیانو رونالدو مناسب بود که هر دو موفق شدند در پیروزی فینال لیگ قهرمانان 2014 مقابل همسایه مادریدی (اتلتیکو) گلزنی کنند. در خط میانی سه نفره، سرمربی بیشتر به آنخل دی ماریا (وینگری که توانایی بازی در پست هشت را داشت)، سامی خدیرا، لوکا مودریچ و ژابی آلونسو متکی بود. آرایش 3-3-4 کارلتو می توانست به راحتی به 2-4-4 تبدیل شود، به ویژه با پیوستن رونالدو به کریم بنزما در خط حمله دو نفره و حضور گرت بیل در سمت چپ به عنوان هافبک که خط میانی چهار نفره را تشکیل می داد.
|
کریستیانو رونالدو و گرت بیل در اولین فصل حضور آنچلوتی در رئال به عنوان دو مهاجم کناری در سیستم 3-3-4 ظاهر شدند. |
ژابی آلونسو یک بار دیگر در فصل 2016/17 زیر نظر آنچلوتی در بایرن مونیخ یک بازیکن کلیدی بود. در آنجا، او به عنوان یک محور تک نفره در سیستم 3-3-4 بازی می کرد و نفراتی مانند تیاگو آلکانتارا و آرتورو ویدال در مقابل او قرار داشتند. سه نفر خط حمله بایرن آنجلوتی، جزو به یاد ماندنی ترین نفرات هجومی در تاریخ بایرن مونیخ هستند که متشکل از آرین روبن و فرانک ریبری در کناره ها و روبرت لواندوفسکی پرکار بود. آنچلوتی پس از حضور در باشگاه‌های بزرگ بسیار، به مدیریت دو باشگاه معروف با بودجه مالی متوسط‌تر ادامه داد، یعنی ناپولی (2019-2018) و اورتون (2021-2019). با هر دو تیم، او به اصل خود به عنوان یک مربی یعنی سیستم 2-4-4 بازگشت و از امنیت دفاعی بیشتر که با استفاده از دابل پیوت میانه میدان و حملات کاربردی تر ایجاد می شد، حمایت می کرد.
«بازگشت به رئال مادرید و بازگشت به 3-3-4»
با این حال، آنچلوتی سازگاری تیم را فقط روی نیمه جلویی تیمش متمرکز می کند. در طول دوران مربیگری طولانی خود، او تقریبا به یک خط دفاع چهار نفره و حضور حداقل یک نفر به عنوان هافبک دفاعی یا هافبک هایی که در عقب زمین بازی می کنند، همانند پیرلو، میکل و آلونسو وفادار بوده است تا هر دو حالت بازی (دفاع و حمله) را متعادل کند. تغییرات سیستم او تقریباً به طور کامل تحت تأثیر بازیکنان در خط هافبک و حمله است. هیچ یک از این موارد در دوره دوم حضور این مرد ایتالیایی در رئال مادرید، جایی که او در تابستان 2021 بازگشت، تغییر نکرده است. او ساختار چهار نفره خط دفاع و حضور بازیسازان مشهور خط میانی تیم یعنی لوکا مودریچ و تونی کروس را حفظ کرده است. در دو فصل اول بازگشت آنچلوتی به رئال، او تیمش را تقریباً و منحصراً با ترکیب 3-3-4 به زمین می فرستاد. در طی آن دو سال، تیم در کمتر از 90 درصد مواقع به این شکل بازی را شروع می کرد. در فصل 2022/23، تنها دو تیم برای شروع بازی با آرایش ثابت خود از این تعداد فراتر رفتند:
رئال بتیس تحت هدایت مانوئل پلگرینی که 97 درصد بازی‌های تیم خود با 1-3-2-4 شروع کرده و بارسلونا تحت هدایت ژاوی که آرایش 3-3-4، فرم پایه آنها برای شروع بازی در 92 درصد مواقع بوده است.
|
درصد به کارگیری سیستم های مختلف توسط آنجلوتی در دو فصل اخیر |
در طول فصل‌های 2021/22 و 2022/23، رئال تنها سه بازی را برد که در آنها با ترکیبی متفاوت بازی را شروع کرد. دو مورد از آن بازی های لیگ بود که مقابل والنسیا (1-1-4-4) و سلتاویگو با (2-4-4) انجام شد و سومین برد آنها، پیروزی مشهور و دراماتیک در مقابل منچسترسیتی و در بازی برگشت نیمه نهایی لیگ قهرمانان 2022 بود؛ زمانی که کریم بنزما و وینیسیوس جونیور به عنوان زوج خط حمله رئال مادرید در قالب سیستم 2-4-4 به میدان رفتند. البته 3-3-4 همیشه نباید به یک سبک بازی پایبند باشد. تاریخچه آنچلوتی در چنین سیستمی این است که با دو مهاجم عرضی در کناره ها و یک مهاجم مرکزی بازی کند. علاوه بر همه این ها دو شماره هشت و یک تک پیوت پشت سر آنها حضور دارد، اما این بازیکنان حاضر در مسابقه هستند که می توانند نشان دهنده سبک بازی یک تیم باشند. برای مثال، خط حمله سه نفره ای که بنزما، وینیسیوس و والورده آن را تشکیل می دادند با خط حمله ای که رودریگو در سمت راست به جای والورده قرار می گرفت، کاملاً متفاوت بود. والورده باعث سازماندهی بیشتر در خط حمله می شد و رودریگو با استعداد بالای تکنیکی و تهاجمی خود، این امر را در خط آتش سه نفره مادریدی ها بهبود می بخشید.
«تغییرات درون بازی»
آنچلوتی اغلب در مورد تغییرات درون بازی، چه از نظر شکل و چه از نظر تعویض بازیکن ها، به انفعال متهم شده است. در هر زمان که انتقادات مطرح می شود، او شکل بازی دلخواه و بازیکنان مورد علاقه اش را دارد. با این حال، داده ها لزوماً از این مسئله پشتیبانی نمی کنند. در دو رقابت بزرگ یعنی لالیگا و لیگ قهرمانان اروپا و در دو فصل اول بازگشتش به رئال مادرید، او حداقل در 69 درصد بازی ها، سه تعویض یا بیشتر انجام می دهد. به عبارت دیگر، سرمربی ایتالیایی در تلاش است تا حداقل در دو بازی از هر سه بازی، از طریق تغییرات درون زمین روی سبک بازی ارائه شده از سوی تیمش تأثیر بگذارد.
|
میانگین تعداد تعویض های آنجلوتی در رئال مادرید و درصد آنها در طول تورنومنت های بزرگ |
«داده های خط حمله»
چگونه همه این موارد به چنین عملکرد و نتایجی در دومین دوره و فصل حضور کارلتو در رئال تبدیل شد؟
اولین نکته جالب این است که تیم او تمایل دارد در اکثر بازی ها، از مالکیت توپ بالایی برخوردار باشد اما نه به اندازه برخی از تیم های اروپایی که در این زمینه تبحر و تسلط بالایی دارند. در سه رقابت مهم (لالیگا، لیگ قهرمانان اروپا و کوپا دل ری)، رئال در کمتر از 75 درصد بازی‌های خود، مالکیت توپ را در اختیار داشت، اما با این وجود آنها فقط در 45 درصد بازی های خود بیش از 60 درصد مالکیت توپ را به دست آوردند. رئال کارلو آنچلوتی، تیمی بوده است که برای پیروزی در بازی های بزرگ نیازی به تسلط بر توپ ندارد. در مرحله حذفی لیگ قهرمانان اروپا در فصل 2021/22، آنها با وجود داشتن مالکیت کمتر، حریفان خود را حذف کردند.
| نام تیم |
درصد مالکیت توپ در برابر آنها |
|---|---|
|
پاری سن ژرمن |
45.7 |
|
چلسی |
43.8 |
|
منچسترسیتی |
40.8 |
|
بنزما و هم تیمی هایشان گلی را جشن می گیرند که رئال مادرید در نیمه نهایی لیگ قهرمانان اروپا 2022 مقابل منچسترسیتی به برتری رسید، بازی که در آن 42 درصد مالکیت توپ را در اختیار داشتند. |
کلید نسخه 2021/22 رئال مادرید آنچلوتی این بود که با مالکیت توپ و موقعیت هایی که داشتند، سبک بازی تیم را تا حد امکان کارآمد سازند. این مسئله کارساز بود، زیرا آنها هم لالیگا و هم لیگ قهرمانان اروپا را بردند. با این حال، در سال 2022/23، یک آمار کلیدی داستان را کمی متفاوت بیان می کند. در سه رقابت اصلی آنها فقط کوپا دل ری را کسب کردند و در دو رقابت بزرگ دیگر شکست خوردند. آنها تنها در 48 درصد از بازی های خود، از گل‌های مورد انتظار تیم (expected goals) فراتر رفتند. این کاهش قابل توجهی نسبت به 59 درصدی بود که آنها در فصل قبل ثبت کردند. به طور خلاصه، تیم در بازی هجومی کارآمدی کمتری را از خود نشان داده بود.
«تاثیر بلینگام»
برای فصل 2023/24، آنچلوتی تنها مجبور نبود روند آماری دوره قبلی را معکوس کند، زیرا او باید به طور قطع این کار را بدون کریم بنزما انجام دهد. انتقال این بازیکن فرانسوی به الاتحاد در لیگ برتر عربستان، رئال را بدون شماره 9 افسانه ای خود رها کرد. بنزما نه تنها گلزن اصلی تیم بود، بلکه باعث ارتباط خط حمله با سایر خطوط و دیگر بازیکنان می شد. با رفتن او، خوسلو کهنه کار به این تیم بازگشته است که بیشتر در منطقه پنالتی حضور دارد و آنچلوتی بار دیگر مجبور شد سیستم خود را مطابق با بازیکنانی که در اختیار دارد سازگار کند.
کارلتو تصمیم گرفت که جود بلینگام را به خط حمله منتقل کند. جوان هیجان انگیز انگلیسی که در تابستان با مبلغ اولیه 103 میلیون یورو از بوروسیا دورتموند، با کهکشانی ها قرارداد امضا کرد، در پست هافبک مرکزی تهاجمی بازی می کند که در فصل 2022/23 و در تمامی رقابت ها، 14 گل به ثمر رسانده است. باید دید که آیا عملکرد او در اولین فصل حضور خود در لالیگا با این اعداد مطابقت خواهد داشت یا خیر، اما رکورد 5 گل در 4 بازی اول او در لیگ برای مادریدی ها نشان می دهد که احتمال چنین مسئله ای زیاد است.
|
بلینگام با پیراهن شماره 5 که زیدان در رئال پوشیده بود، برای باشگاه جدیدش به میدان رفت. |
نکته مهم این است که آنچلوتی از بلینگام به عنوان شماره 10 در آرایش جدید 2-1-3-4 استفاده می کند. در واقع، این بازیکن 20 ساله را در بالای الماس میانه میدان و پشت سر دو نفر خط حمله یعنی وینیسیوس جونیور و رودریگو قرار می دهد. خط حمله به ظاهر جدید رئالی ها نیازمند این است که گل های بسیاری را وارد دروازه حریفان کند. در دو فصل گذشته، بنزما 75 و وینیسیوس 45 گل را به ثمر رساند که مجموع 120 گل آنها، 48.7 درصد از مجموع 246 گل تیم را به خود اختصاص داد و بنزما به تنهایی بیش از 30 درصد گل های تیم را از آن خود کرد. این تیم همچنین ممکن است نیاز به افزایش سهم خود در مالکیت توپ داشته باشد، زیرا آنها را قادر به ساخت حملات بیشتری می کند که به محوطه جریمه ختم می شوند و افزایش پاس‌های پیشرونده تیم را در بر دارد. همه این کار باعث می شود که فرصت های بیشتر و بهتری برای زوج خط حمله تمام کننده مادریدی ها وجود داشته باشد. همچنین جود بلینگام، یک نیروی بالقوه غیرقابل توقف در خط میانی است که می تواند از تلاش های اورلین شوامنی، ادواردو کاماوینگا، والورده، لوکا مودریچ و تونی کروس بهره ببرد و مطمئنا می تواند نقش بزرگی را در این زمینه ایفا کند.
آنچلوتی ممکن است ترکیب خود را برای فصل 2023/24 که احتمالا فصل آخر اوست، تغییر داده باشد، اما هدف لوس بلانکوس همان همیشگی است: بردن هر جام در دسترس.
ترجمه از سایت "The Coaches' Voice"
