ورزش زورخانه‌ای ۱۲ سال پیش در ایران ثبت یونسکو شده بود
مديركل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی تاکید کرد ادعا درباره ثبت مجدد جایگاه آیین پهلوانی و زورخانه‌ای توسط کشور دیگر صحیح نیست
به گزارش طرفداری و به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، مصطفی پورعلی، مديركل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی وزارت میراث‌فرهنگی درباره ثبت آیین پهلوانی و زورخانه‌ای توسط جمهوری آذربایجان در یونسکو اظهار داشت:
جمهوری اسلامی ايران، آیین پهلوانی و زورخانه‌ای را به‌طور رسمی در سال ۱۳۸۹ (سال ٢٠١٠) در فهرست ميراث فرهنگى ناملموس جهانى يونسكو ثبت کرده است. كشتي پهلواني در ايران هم انواعي دارد، مثلا كشتي جوخه، كشتي مازندراني، كشتي گيله مردي و... . به‌دليل محدوديت‌های يونسكو در سهميه بندي هر كشور براي ثبت‌هاي سالانه جهاني، مناسب اين است كه همه اين موارد در يک پرونده با عنوان جامع ثبت شوند كه بحمدالله ايران اين اقدام مهم را ١٢ سال پيش انجام داده است.
وی ادامه داد:
اينكه جمهوري آذربايجان پرونده‌اي قريب به عنوان و موضوع پرونده ايران را ثبت نموده است، از منظر كنوانسيون يونسكو در حوزه ميراث فرهنگي ناملموس نه تنها خللي به پرونده ايران وارد نمي‌كند بلكه بر ترويج بيشتر اين عنصر فرهنگى ناملموس تاكيد دارد.
پورعلی تاکید کرد:
پرونده آذربايجان ملي است. طبق ضوابط يونسكو هر كشوري مي تواند عناصر فرهنگى ناملموس خود را ثبت نمايد و اين تعارضي با عناصر ديگر كشورها ندارد. كشتي پهلواني و آيين‌هاي زورخانه‌اي كه فدراسيون بين‌المللي آن هم در تهران مستقر است، در گستره كشورهاي كثيري ظهور و بروز دارد. اين جاي افتخار است كه يک داشته فرهنگى ايران در چنين گستره‌اي زنده است. براي مثال ازبكستان هم مي‌تواند در سال آتي چنين كاري را انجام دهد. بهرحال اين كشورها همه داراي كشتي و آيين هاي پهلواني هستند.
وی با بیان اینکه بايد تاكيد شود كه میراث ناملموس زنده است و متعلق به همه مردمی است که از آن استفاده می‌کنند، ثبت یک عنصر در فهرست میراث جهانی ناملموس برای هیچ کشوری ایجاد مالکیت نمی‌کند، پس آذربایجان با ثبت فرهنگ پهلوانی مالک آن عنصر نخواهد شد، اظهار داشت:
از منظر يونسكو در حوزه ثبت میراث ناملموس جهاني خاستگاه اهمیتی ندارد. اثبات اینکه یک عنصر در ابتدا در کدام کشور خلق و بعدها به کشور دیگری منتقل شده، از دید یونسکو هیچ حقوق و امتیازی برای کشور مبدا ندارد. چون میراث ناملموس توسط حاملان و مجریان به هر نقطه دنیا حرکت میکند و همه کشورها میتوانند میراث ناملموسی که در کشورشان زنده است را ثبت کنند.
پورعلی در پایان گفت:
کشورها میتوانند میراث ناملموس‌شان را هم به‌صورت مستقل و هم به‌صورت مشترک ثبت کنند. هرچند که یونسکو کشورها رو به تدوین پرونده مشترک تشویق میکند. ولي الزامی وجود ندارد که براي مثال آذربایجان به پرونده ایران ملحق شود.
