روزی که زمین فوتبال رنگ خون گرفت...

طرفداری / استان ایلام به واسطه مرز گسترده با کشور عراق، یکی از استان های درگیر جنگ بود. البته جنگ برای ایلام زودتر آغاز شد. در حالی که جنگ ایران و عراق به صورت رسمی در تاریخ 31 شهریور 1359 آغاز شد ولی استان ایلام از اردیبهشت آن سال درگیر جنگ شد. استان ایلام بیش از 300 بار بمباران شد و مرکز این استان به تنهایی تقریبا 130 بار مورد حمله هوایی قرار گرفت. اما مردم ایلام مقاومت کردند و لحظه ای به وطن شان پشت نکردند. رشادت ها و دلاوری های عشایر و مردم بومی ایلام در بسیاری از مواقع باعث غلبه ایران بر دشمن شد. با این حال مردم این دیار فاجعه های زیادی را تجربه کردند.

تصویری از ایلام در جنگ

در 23 بهمن 1365، مردانی جمع شدند تا در روزهای سیاه جنگ، به زندگی خود رنگ ببخشند. این جوانان که بعضی از آنها از خط مقدم برای انجام این مسابقه آمده بودند، برای شادی دل هموطنانشان دست به شجاعتی کم نظیر زدند. آن ها با اینکه می دانستند امکان بمباران وجود دارد ولی برای شادی مردم جمع شدند که به مناسبت دهه فجر فوتبال بازی کنند! زمانی که از آنها خواستند فوتبال را به وقتی دیگر موکول کنند، مجتبی ناصری از بازیکنان حاضر در آن مسابقه در پاسخ گفت: ما همه با هم هستیم و با هم تا قهرمان شدن خواهیم جنگید و هر چی خواست خدا باشد اتفاق می‌افتد. به راستی فوتبال چه جادویی دارد؟ چه نیرویی در فوتبال نهفته است که انسان ها را وا می دارد در تاریک ترین روزها به آن روی بیاورند؟ فوتبال بین دو تیم منتخب چوار و جوانان استان ایلام در حال برگزاری بود که در دقیقه 55 بازی، هواپیماهای عراقی ناجوانمردانه زمین فوتبال را بمباران کردند. طی این حمله 15 نفر شهید شدند که در میان آنها 4 کودک هم پیدا می شود و 6 نفر هم جانباز شدند. تصورش سخت است که فوتبال تا چه اندازه می تواند با شعله های آتش، دود، و فریاد مردم بی گناه همراه شود. گویا بعثی ها تاب دیدن این را نداشتند که ایرانی ها لحظه ای شرایط را فراموش کرده و به شادی پرداخته اند. علی هزاوه فرزند شهید حسین هزاوه که کاپیتان تیم چوار بود، به عنوان جوان ترین شاهد، اینگونه این واقعه را تعریف می کند :

در حالی که قرار بود کرنر به روی دروازه چوار زده شود و بازیکنان در هجده قدم جمع شده بودند، بارانی از بمب هواپیماهای عراقی روی دروازه تیم منتخب فوتبال چوار فرود آمد، دود همه جا را گرفته و کسی نمی‌توانست نزدیک شود چند قدمی به جلو رفتم اما یکی از اهالی چوار مرا در آغوش گرفت و از زمین خارج کرد. کسی از بازیکنان و تماشاگران ۲ تیم اطلاعی در دست نداشت و تنها صدای شیون زنان و مردان آن بخش به گوش می‌رسید.

یکی از امدادگران حاضر در مورد این حادثه می گوید:

آژیر قرمز به صدا درآمد و دود سیاهی تمام فضای شهر چوار را فرا گرفت. مردم هول شده بودند و هرکسی به طرفی می‌دوید. بعضی هم به طرف زمین فوتبال شتافتند. ما هم سریع به اتفاق امدادگران دیگر بر سر حادثه حاضر شدیم و کربلایی دیدیم. بدن‌های پاره پاره، ترکش‌هایی بر بدن شهید هزاوه، سر از تن جدا شده‌ مجتبی ناصری و بدن‌های در خون تپیده‌ی شهید تلوکی، زارعی، کمالوند، مهدیه، رضایتی، شهیدان مظفری، امجد حیدری، علی نجات کرمی، شهید آذرخش، علی عباسی، جهانگیر کاوه و مجروحان زیادی که در گوشه و اطراف افتاده بودند مواجه شدیم. در آن لحظه به یاد صحبت شهید ناصری افتادم که گفت: ما همه با هم هستیم، آری با هم بودند تا پرکشیدند.

با اینکه بسیاری از مقررات و قوانین بین المللی از جمله مقررات کنفرانس بروکسل و کنفرانس لاهه شکسته شدند ولی جامعه جهانی و سازمان ملل مانند همه جنایات جنگی که رژیم بعث علیه میهن مان انجام داد، متناقض با رویکرد مرسوم خود، باز هم سکوتی دل خراش کردند. علی رغم یادبودهایی که برای این رخداد تلخ صورت گرفته است اما هنوز تمام زوایای این واقعه به خوبی نشان داده نشده است. البته تلاش هایی در سال های اخیر از سوی فدراسیون فوتبال ایران در حال انجام است که این واقعه را در تقویم فیفا جای دهند.

شهدای زمین فوتبال چوار

در طول هشت سال جنگ بسیاری از خانواده ها داغدار شده اند و در مجموع 2890 نفر از مردمان ایلام جان شان را از دست دادند. ولی فاجعه زمین فوتبال چوار هرگز از یاد مردم این دیار پاک نخواهد شد. در هفته دفاع مقدس هستیم؛ زمانی که باید یادی کنیم از مردان و زنانی که جان شان را برای حفظ میهن و ارزش های مان دادند تا بازهم بتوانیم فوتبال بازی کنیم. روح شان قرین آرامش و یادشان جاودان باد.