اولین مدرسه فوتبال ایران ( مدرسه مموریال تبریز )
زمین چمن "مدرسه مموریال تبریز"، روزی پر بود از هیاهوی کودکان و نوجوانانی که عاشقانه دنبال توپ می‌دویدند... می‌دویدند با رویاهای بزرگی در سر... می‌دویدند با رویای "پله" شدن... رویای بازی در میان هزاران تماشاگر فوتبال... رویای ستاره شدن...؛ اما همین مدرسه که روزی خانه دوم افرادی چون "باسکرویل"، "صدقیانی" و ... بود و اولین زمین چمن فوتبال ایران را در خود می‌دید و فوتبالیست‌های بزرگی روی همین چمن، الفبای فوتبال را آموختند، اکنون در هیاهوی سکوت به سر می‌برد و به ویرانه‌ای در مرکز شهر اولین‌ها تبدیل شده است...
منطقه آذربایجان شرقی، مدرسه مموریال تبریز که می‌توانست تبدیل به "موزه ورزش آذربایجان" شود و سالانه خیل عظیمی از گردشگران را در خود ببیند، به حال خود رها شده است تا صفحات مهمی از کتاب تاریخ ورزش تبریز، آرام آرام به باد فراموشی سپرده شود...
تاریخچه
مدرسه مموریال تبریز در سال ۱۸۸۱ میلادی تأسیس شد و از مدارس قدیم شهر تبریز بود که توسط آمریکایی‌ها اداره می‌شد و از معلمان مشهور آن، "هوارد باسکرویل" معلم آمریکایی این مدرسه بود که در جریان انقلاب مشروطه در نبردی به همراه مشروطه خواهان کشته شد .
از نکات جالب توجه در خصوص مدرسه مموریال، این است که اولین زمین فوتبال در ایران، در این مدرسه تاسیس شده و فوتبالیست‌های بزرگی از جمله حسین صدقیانی، در این مدرسه تحصیل کرده‌اند.
این مدرسه، یکی از موسساتی بود که توسط هیئت‌های اعزامی آمریکایی، که در شهر تبریز از اواسط قرن 19 میلادی خدمت کرده بودند، بنیان گذاشته شده بود و در این مدرسه، ۸۰ مسلمان و ۱۳۵ مسیحی ارمنی و آشوری ثبت نام کرده بودند.
مموریال، خاستگاه فوتبال ایران است و در کنار ورزش، "تحصیل علم و ادب" از اصلی‌ترین اولویت‌های آن بوده و این همان حلقه مفقوده‌ای است که سال‌هاست باشگاه‌های ما به دنبال آن هستند و شعار "فرهنگی – ورزشی" را با خود به یدک می‌کشند.
اولین تیم فوتبال ایران در مدرسه مموریال تبریز شکل گرفته است
حبیب چرندابی، پیشکسوت رسانه ورزشی تبریز نیز در خصوص تاریخچه این مدرسه اظهار کرد: مدرسه مموریال تبریز، در سال 1260 شمسی تأسیس شده است و با توجه به اینکه تعدادی از اساتید این مدرسه از کشور انگلیس بودند، لذا اولین بار ورزش فوتبال ایران توسط مدرسین خارجی (به خصوص مدرسین انگلیسی) مموریال، در شهر تبریز پایه‌گذاری شد و تقريباً از سال ۱۲۶۵ به طور رسمی، دانش‌آموزان با معلمان مدرسه ترکیب شده و در بازی با توپ شرکت می‌کردند.
وی افزود: از آن تاریخ به بعد، تیم فوتبال مدرسه مموریال، متشکل از دانش آموزان فرزندان کارکنان کنسولگری‌ها، مسلمانان و مسیحیان (ارامنه تبریز) در بین مردم تبریز، مشهور و زبانزد شد و از این رو، می‌توان گفت که اولین بار، ورزش فوتبال ایران از این مدرسه ظهور کرده و اولین تیم فوتبال ایران در سال ۱۲۶۵ شمسی در مدرسه مموریال تبریز شکل گرفته است.
وی خاطرنشان کرد: بعد از رواج این ورزش در سایر نقاط شهر تبریز، باشگاه مدرسه مموریال، در اکثر مسابقات قهرمانی مدارس تبریز و حتی سایر شهرهای ایران شرکت کرده و بارها مقام قهرمانی را کسب کرده است. در ضمن، بعد از افتتاح مدرسه مموریال، مدرسه فرانسوی‌ها، مدرسه روس‌ها، مدرسه انگلیسی‌ها و مدارس سایر کشورها نیز در تبریز گشایش یافته بود.
چرندابی گفت: تا سال ۱۲۹۵، تیم فوتبال مدرسه مموریال، یکی از تیم‌های قدرتمند تبریز محسوب می‌شد؛ ولی رفته رفته از اوج خود فاصله گرفت؛ تا اینکه در سال ۱۳۱۰ اعتبار خود را از جایگاه اول فوتبال تبریز از دست داد.
وی ادامه داد: در سال ۱۲۶۵، اولین میدان فوتبال ایران به صورت غیر استاندارد در حیاط این مدرسه احداث شده بود که تا دهه 30، پذیرای مسابقات مهم منطقه و به خصوص شهر تبریز بود که متاسفانه در همان دهه، زمین میدان فوتبال مموریال به اداره آموزش و پرورش واگذار شد که در همان سال‌ها، در این زمین تاسیسات آموزشی احداث شد و اکنون هنرستان نامیده می‌شود .
پیشکسوت رسانه ورزشی تبریز بیان کرد: اکثر بزرگان فوتبال تبریز از جمله حسين صدقیانی، حاج جعفر اندرابی، رسول مدد نوعی، عارف قلیزاده و ... که در فوتبال ایران نقش بسزای داشته‌اند، برای اولین بار با فوتبال در میدان فوتبال مدرسه مموریال آشنا شده‌اند.
با همه این تفاسیر، از مسئولان انتظار می‌رود که نگاه ویژه‌ای به این مکان تاریخی داشته باشند و حتی موزه‌ای را با عنوان "موزه ورزش آذربایجان" در این مدرسه تأسیس کنند تا خاطرات گذشتگان، برای آیندگان به تصویر کشیده شود و تاریخ فوتبال تبریز همچنان نفس بکشد...
