دادن حق طلاق به زن؛ قانون در این خصوص چه میگوید؟

يكي از امتيازات برجسته اي كه خانم ها در زندگي زناشويي به دنبال آن هستند گرفتن حق طلاق مي باشد. حق طلاق با مرد مي باشد و در صورت بروز اختلاف ، زن به سختي مي تواند طلاق خود را بگيرد. اگرچه در عقدنامه هاي تنظيمي در دفاتر ثبت ازدواج و طلاق ، 12 شرط به نفع خانم ها پيش بيني شده تا در صورت تحقق هر كدام از شروط ، زوجه بتواند تحقق آن شروط را براي دادگاه به اثبات رسانيده و خود را مطلقه سازد ، وليكن از ديدگاه بسياري از بانوان اين شروط كافي نبوده و بسياري از مشكلات و روابط سوء في مابين زن و شوهر در قالب هيچ كدام از اين 12 شرط نمي گنجد. لذا خانم ها مدعي هستند بايد همانند مرد ها اختيار تام براي طلاق داشته باشند.  

در اين نوشتار سعي داریم به بررسي نحوه گرفتن حق طلاق و نحوه اعمال آن بپردازیم. اعطاي حق طلاق از جانب مرد به زن در قالب يك سند تك برگي تحت عنوان وكالت نامه مي باشد كه در يكي از دفاتر اسناد رسمي تنظيم مي گردد نه دفاتر ازدواج و طلاق . برخي از زوجين به اشتباه براي دادن حق طلاق به دفترخانه اي كه ازدواج آن ها را به ثبت رسانيده مراجعه مي كنند. درحاليكه بايد به يكي از دفاتر اسناد رسمي براي تنظيم اين وكالت نامه مراجعه نمايند. مفاد وكالت نامه يا همان حق طلاق معروف اين است كه زوج به زوجه وكالت تام الاختيار مي دهد كه هر زمان اراده كرد حتي بدون بهانه ، بتواند خود را مطلقه سازد. فقط و فقط در حالتي كه مرد حق طلاق را از همان ابتداي عقد يا در هنگام جاري شدن صيغه نکاح به زن منتقل مي كند ، اين حق در دفتر ثبت ازدواجي كه سند عقدنامه را صادر مي كند ثبت شده و در قسمت انتهايي عقد نامه در صفحه توضيحات نوشته مي شود. در ساير مواردي كه زوج بعد از عقد ، قصد دادن حق طلاق به همسرش را دارد بايد به يكي از دفاتر اسناد رسمي مراجعه نمايند. به عبارتي مرجع صدور حق طلاق پس از عقد ، دفاتر اسناد رسمي است. 

حال سوال اين است كه پس از صدور سند وكالت نامه حاوي حق طلاق براي زن ، چگونه مي توان اين حق را اعمال كرد. يا زن چگونه مي تواند طلاق بگيرد؟ آيا زن مي تواند با در دست داشتن وكالتنامه حق طلاق به يكي از دفاتر ثبت ازدواج و طلاق مراجعه نموده و طلاقنامه دريافت كند؟ پاسخ منفي است. مطابق قانون حمايت خانواده هيچ دفترخانه اي حق ثبت طلاق را بدون حكم دادگاه ندارد ، حتي اگر مرد به زن براي طلاق ، وكالت تام الاختيار داده باشد. بنابراين زن بايد براي اعمال حق طلاق خود به نزديك ترين دادگاه خانواده محل اقامت خود مراجعه نموده و گواهي عدم امكان سازش ، دريافت نمايد. مشكلي كه در اينجا پيش مي آيد اين است كه براي صدور گواهي عدم امكان سازش حضور هر دو نفر (زوج و زوجه) ضروري مي باشد. چرا كه گواهي عدم امكان سازش كه به نوعي همان طلاق توافقي مرسوم است نياز به توافق هر دوي زن و شوهر دارد. اين در حالي است كه در بسياري از مواقع زن از شوهر حق طلاق را مي گيرد تا بتواند بدون نياز به حضور شوهرش كه در اغلب موارد از حضور در دادگاه و دادن طلاق ممانعت مي كند ، بتواند موفق به گرفتن طلاق شود. در اينجا خانم هاي داراي حق طلاق وقتي با ايراد كارمندان دادگاه مبني بر لزوم حضور شوهر مواجه مي شوند سريعاً ابراز مي دارند كه ما حق طلاق داريم يا به عبارتي از همسر خود وكالت تام در طلاق گرفته ايم. ولي اين جمله يا اين حق طلاق به تنهايي مشكل آنها را حل نمي كند. 

در قوانين مربوط به وكالت فقط وكالت اشخاصي در دادگاهها و محاكم دادگستري پذيرفته مي شود كه از كانون وكلا پروانه وكالت دريافت نموده باشند. بنابراين هرچند در برگه وكالتنامه طلاق ، زوجه ، وكيل زوج در طلاق شده است ولي اين وكالت او در دادگاههاي خانواده قابليت اجرا ندارد. لذا وكالت نامه حاوي حق طلاق برگه ارزشمندي است كه براي اثربخشي به آن در دادگاه بايد متوسل به وكيل دادگستري شد. براي عدم نياز به حضور همسر و اعمال حق طلاق ، چاره اين است كه خانم ها مستند به وكالتنامه طلاقي كه در دست دارند به يك وكيل دادگستري وكالت دهند تا به جاي همسر آنها در دادگاه حاضر شده و دادخواست طلاق توافقي و ساير اوراق مربوطه را به وكالت از زوج امضاء نمايد. به عبارتي وكيل دادگستري به جاي شوهر حاضر شده و خانم نيز كه خودش حاضر مي شود و فرايند صدور گواهي عدم امكان سازش در چند ساعت در يك روز طي مي شود. براي اينكه وكيل دادگستري به جاي زوج حاضر شود نياز به امضاء يا اقدامي از جانب شوهر نيست بلكه زوجه با همان وكالت در طلاق به وكيل دادگستري وكالت مي دهد. پس از صدور گواهي عدم امكان سازش ، زن به تنهايي مي تواند با در دست داشتن برگه حق طلاق به يكي از دفاتر ثبت طلاق مراجعه نمايد و طلاق خود را به ثبت رسانيده و طلاقنامه دريافت كند. بنابراين وكالت دادن مع الواسطه به يك وكيل دادگستري فقط در خصوص محاكم دادگستري مصداق دارد و وكالتنامه حاوي حق طلاق خانم ها در دفاتر ثبت طلاق بدون مشكلي پذيرفته مي شود./ صدای وکیل